آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد(مبانی و مقدماتی)

مالیات بر فروش، مالیاتی است که نسبت به معاملات وضع می شود. مبناء و ماخذ مالیات عبارت است از بهایی که برای کالاها و خدمات مورد مبادله پرداخت می شود.مالیات بر فروش می تواند طیف گسترده ای از کالاها را در بر گیرد.مالیات بر فرآورده های نفتی، مالیات بر سیگار و یا مالیات بر نوشابه های غیر الکلی یک نوع  مالیات بر فروش به حساب می آیند.

وقتی که از مالیات بر فروش نام برده می شود معمولا آن نوع مالیاتی مورد نظر است که بر فروش عمومی در سطح خرده فروشی برقرار شده است.منظور از عمومی آنست که مبناء و پایه مالیات بسیار گسترده باشد و بسیاری از کالاها و خدمات را مشمول مالیات سازد.

در قبال عمومی یک نوع مالیات بر فروش دیگر((انتخابی)) وجود دارد که صرفاً تعداد بسیار معدودی از کالاها و خدمات را در بر می گیرد.مثل مالیات بر سیگار، مالیات بر اتومبیل و غیره.منظور از اصلاح خرده فروشی آنست که این مالیات فقط در مرحله فروش کالا به مصرف کنندگان نهایی اخذ می شود.نرخ رایج و معقول چنین مالیاتی معمولاً بین ۳ یا ۵ درصد است.این مالیات را می توان در مراحل مختلف گردش کالا و خدمات در جامعه وضع کرد.مثلاً در مرحله تولید، واردات، توزیع یا مصرف.در بعضی از  کشورها این گونه مالیات بر کلیه مراحل مختلف چرخه تولید کالا، یعنی تولید، توزیع و مصرف، همزمان بسته می شود.

هرگاه مالیات به یک مرحله از مراحل فوق وضع شود مالیات((یک مرحله ای)) و اگر به کلیه مراحل گردش کالا وضع شود مالیات((چند مرحله ای)) فروش نامیده می شود.یکی از اشکالات و نقائص مالیات بر فروش((چند مرحله ای)) آنست که کالاها دارای چرخه و مسیر عبور یکسانی از مرحله تولید یا مرحله مصرف نیستند.بعضی از کالاها مسیر طولانی تری را سیر می کنند و برخی دیگر مسیر کوتاه تری را.بنابراین در وضع و پرداخت مالیات بر فروش چند مرحله ای به این کالاها تبعیض ایجاد می شود.

یکی دیگر از نقائص و نارسایی های چنین مالیات بر فروشی آنست که  هنگام عبور کالا از مرحله ای به مرحله دیگر مالیات پرداخت شده در مرحله قبل به عنوان بخشی از مبناء و ماخذ مالیات در مراحل بعدی قرار می گیرد.بنابراین کالاهایی که از چند مرحله از فرآیند تولید و توزیع می گذرند دارای مبناء محاسبه چند گانه و مضاعف  می شوند یا به عبارت دیگر بار مالیات، مالیات محاسبه می شود. در چنین حالتی برای رفع این نقیصه و در شرایط رقابتی شدید، موسسات تمایل وعلاقه مندی شدیدی به ادغام عمومی چه در مرحله تولید و چه در مرحله توزیع از خود نشان می دهند.بنابراین هرگاه موسسه ای بتواند از مرحله استخراج مواد اولیه تا مرحله خرده فروشی کاالا در قالب یک شخصیت حقوقی واحد، فعالیتهای تولیدی و توزیعی خود را سازمان دهی کند، فقاط در مرحله آخر یعنی خرده فروشی(فروش کالا به مصرف کنندگان نهایی)مشمول مالیات بر فروش می شود و می تواند نسبت به موسسات دیگری که یکپارچه نشده اند تفوق رقابتی بهتری حاصل کنند.