درختان باعث آرامش، شادی و کاهش استرس کودکان می شوند

ایران آنلاین / خط افق طی خیابان پنجم منهتن که از کنار بانک مرکزی عبور می‌کند، با ابر انبوه درختان نارون آمریکایی پوشیده شده است. شاخه‌های بزرگ و کمانی شکل آن‌ها، سایه‌افکنی سبز و تلالوی درخشندگی آن درختان در ذهن آدمی سایه کلیسای کتدرال را مجسم می‌سازد.
درخت نارون یکی از درختان محبوب و رایج در خیابان‌های شهری است. این گونه گیاهی در خاک شهری خوب رشد می‌کند و شاخه‌های آن در فاصله ایمنی مناسبی بر فراز ترافیک شهری رشد می‌کنند که این عامل هم سایه‌اندازی مطلوبی بر شهر دارد و هم بر تهویه هوای تنفسی شهر مفید واقع می‌شود.
در حال حاضر متاسفانه بسیاری از درختان نارون مسن عظیم‌الجثه بر اثر بیماری مرگ هلندی نارون در حال خشک شدن هستند که بسیاری از آنها با درختان گونه زبان گنجشک جایگزین شده‌اند که آن‌ها نیز توسط آفات گیاهی دیگر به‌طور جدی تهدید می‌شوند. جونز در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی بررسی کرد که بسیاری از پوشش گیاهی شهری قربانی گسترش بیماری‌های گیاهی شده‌اند و این امر هزینه‌های سنگینی بر شهرداری‌ها تحمیل می‌کند.
هزاران مایل آن‌طرف‌تر در بانکوک که مهم‌ترین شغل در آن شهر ساخت‌وساز ساختمان است، در پی تلاش‌ها و مقاومت‌های بی‌نتیجه گروه‌های حامی محیط زیست برای نگهداری از درختان تنومند و قدیمی در لاین‌های معابر، یک گروه حقوقی حمایت از درختان شکل گرفت که در طی یک هفته بیش از ۱۶هزار نفر به عضویت آن گروه درآمدند.
سیمون برویل مامور بخش جنگلداری سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) اذعان داشت که گروه‌های مشابهی در مالزی، هند و جمهوری مرکزی آفریقا با مرکزیت بانکویی جهت حمایت از جنگل‌ها و منع قطع درختان تشکیل شدند.
بعد از گذشت یک‌ماه نشست جهانی سازمان ملل متحد در کوییتو ( اکوادور) با موضوع بررسی توسعه پایدار شهری برگزار شد و در آن توافقات جدیدی تحت عنوان آژانس نوین شهری شکل گرفت که به شناسایی چالش‌های رشد جهانی جمعیت شهری که بالغ بر ۵۰ درصد بود، پرداخته شد. داده‌ها و منابع حاکی از این بود که فضاهای سبز جهت سلامت جسمی و روحی مردم فوق‌العاده ضروری است و از لحاظ موضوعات اکولوژیکی بسیار اهمیت دارد.
تا همین اواخر از درختان در محیط شهری به عنوان آرایه و تزیینات هزینه‌ساز یاد می‌شد. اما آنچه که از مطالعات اکولوژیک حاصل شد، بیانگر اهمیت فوق‌العاده درختان در این عرصه بوده است.درختان می‌توانند موجب خنک شدن هوای شهر بین ۲ الی ۸ درجه سانتی‌گراد شوند. وقتی پوشش گیاهی سبز نزدیک ساختمان‌های مسکونی باشد، میزان تهویه هوا به ۳۰درصد افزایش می‌یابد و از سویی دیگر کاهش انرژی گرمایشی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد می‌شوند. هر درخت بالغ می‌تواند سالانه ۱۵۰کیلوگرم دی‌اکسیدکربن را جذب و آلاینده‌های هوایی را تصفیه کند.
یمت‌گذاری بر ارزش واقعی و اهمیت ویژگی کاهش آلودگی صوتی به‌وجود آمده در بزرگراه‌ها و محیط اطراف باند هواپیمایی توسط درختان بسیار مشکل است، به‌طوری‌که گفته شده درختان به طور میانگین باعث صرفه‌جویی هزینه‌های شهری و زیست محیطی بالغ بر ۲۰درصد می‌شوند. شاید بر این مبنا بتوان ادعا کرد که در حقیقت از شاخه‌های درختان پول می‌روید.
هنگامی که دپارتمان پارک شهر نیویورک به سنجش ارزش اقتصادی درختان پرداخت، منافع آن‌ها سالانه بالغ بر ۱۲۰میلیون دلار در سال برآورد شد که می‌توان آن را با مبلغ حدود ۲۲ میلیون دلار در سال که جهت نگهداری پارک‌ها هزینه می‌شود مقایسه کرد). علاوه بر این، تحقیقات آماری و علمی حاکی از آن است که سالانه حدود ۲۸میلیون دلار صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ۵میلیون دلار هزینه تصفیه هوا و ۳۶میلیون دلار هزینه پیش‌گیری از وقوع خطرات ناشی از طوفان و سیلاب، به واسطه وجود درختان صرفه‌جویی می‌شود. همچنین هر شاخه درخت بزرگ سالانه جلوی حرکت ۱۴۳۲ گالن آب را می‌گیرد.
با بهره‌گیری از نرم‌افزار i-Tree که در تمام جهان گسترش یافته است (از چین تا بریتانیا، برزیل و تایوان)، محاسبه شده است که هر کلانشهر لازم است حداقل ۴۰درصد پوشش گیاهی سرسبز داشته باشد و منافع متعاقب آن نیز محاسبه و اعلام می‌شود.در حقیقت مردم با انگیزه‌ای فراتر از بعد زیبایی‌شناختی اقدام به کاشت درخت می‌کنند. تبعات روحی و جسمانی این کار نیز نظیر کاهش استرس، تاثیرات مثبت بر عملکرد مغز و ارتقای سلامت عمومی غیر قابل انکار است. بخشی از مغز و حافظه که مورد استفاده قرار می‌گیرد در مواجهه با طبیعت بازسازی می‌شود.اسکن‌های صورت گرفته با دستگاه ام.‌آر.آی بیانگر این است که در فردی که در معرض طبیعت و فضای سبز قرار می‌گیرد، جریان خون به آمیگدالا – قسمت ستیزه‌جویی و بلندپروازی مغز- کاهش می‌یابد. در واقع ذهن افراد به شهرها به عنوان ویرانگر محیط زیست معطوف شده است که با مناظر طبیعی در تضاد است.در نواحی با درختان بیشتر مردم بیشتر به پیک‌نیک می‌روند و با همسایگان خود ارتباط بهتری برقرار می‌کنند، خشونت و افسردگی نیز در آنها کاهش می‌یابد. (در حالی‌که به‌طور سالانه هزینه سلامت روحی در انگلستان بالغ بر ۷۰ میلیون لیر است). همچنین کاهش استرس موجب افزایش انگیزه جهت فعالیت می‌شود.

بنابراین مردم را نمی‌توان صرفاً با ایجاد زمین بازی عاری از درخت فریب داد، لذا عموم مردم ترجیح نمی‌دهند به چنین اماکنی مراجعه داشته باشند. در حال حاضر در شهرها جهت تنوع زیستی، مراقبت از درختان، آب و ایمنی برنامه‌ریزی می‌شود. تحقیقات نشان داده است که مردم در کنار طبیعت سبز کمتر به رفتارهای خشونت‌آمیز مبادرت می‌ورزند و این مورد در خصوص زنان خانه‌دار که در مجاورت محیط طبیعی زندگی می‌کنند، نسبت به آن‌هایی که محل سکونت‌شان فضای سبز و درخت ندارد، صادق است. تحقیقات روان‌شناختی در کانادا نیز بیانگر تاثیر مثبت درختان بر سلامت روحی افراد و کاهش تبعات و هزینه‌های درمانی است.دنوان در مورد جنگل‌های آمریکا به درختان به عنوان موضوع مرگ و زندگی اشاره می‌کند. او چنین بیان می‌کند که در محیط مملو از درخت مادران کودکان سالم‌تری به دنیا می‌آورند و پرورش می‌دهند و اغلب در چنین خانه‌هایی کودکان نارس متولد نمی‌شوند و از سویی دیگر میزان مرگ‌ومیر در فضای زندگی لم‌یزرع بسیار بیشتر از فضای طبیعت سرسبز است. بنابراین فضای طبیعی زندگی ارتباط مستقیمی با حیات و ممات انسان‌ها دارد. ارزش و اهمیتی که انسان‌ها در مورد درختان و محیط زیست بروز می‌دهند از دوران کودکی آنها شکل می‌گیرد. در واقع؛ کودکانی که در محیط فاقد فضای سبز و درخت رشد می‌کنند، دانسته‌های فرهنگی فقیرتری نسبت به محیط زیست دارند و ارزش و اهمیت کمتری برای آن قایل هستند. /همدلی