حسابداری پیمانکاری مدیریت تمامی عملیات حسابداری در شرکت های پیمانکاری اعم از شناخت ارکان اصلی حسابداری پیمانکاری شامل مفهوم کارفرما،پیمانکار و قرارداد می باشد و در نهایت وظیفه حسابداری پیمانکاری ثبت و ضبط کلیه رویدادهای حسابداری مربوط به پروژه ها و قراردادها در دفاتر حسابداری شرکت می باشد.یادگیری و آموزش حسابداری پیمانکاری برای حسابدارانی که قصد فعالیت و کار در شرکت های پیمانکاری و پروژه ای را دارند ضروری است و ما در این پکیج آموزشی قصد داریم تا نکات مهم مربوط به حسابداری پیمانکاری را برشمرده و به شما آموزش دهیم.
به جهت اهمیت نکات پایه ای مربوط به حسابداری پیمانکاری،در این پست این نکات را مختصرا بیان می کنیم و در پست بعدی عملیات حسابداری مربوط به حسابداری پیمانکاری را آموزش خواهیم داد و در نهایت جمع بندی از آموزش حسابداری پیمانکاری خواهیم داشت.
در ابتدا ذکر این نکته ضروری است که موسسات بخش عمومی و خصوصی اجرای عملیاتی نظیر راه سازی، سد سازی، اسکله و بندرسازی، نصب خطوط پستهای فشار قوی و انتقال نیرو، کشتی سازی، هواپیماسازی، ساختن فیلمهای سینمایی و قطعات پیچیده وسایل و تجهیزات را با انعقاد قرارداد به موسسات پیمانکاری واگذار می کنند. تعریف صنعت پیمانکاری به دلیل تعدد و تنوع حین عملیات، کاری دشوار است. در این پست، حسابداری پیمانکاری در موسساتی که از طریق انعقاد قرارداد به ساخت دارایی اشتغال دارند مورد مطالعه قرار می گیرد.
ارکان اصلی عملیات پیمانکاری در هر نوع عملیات پیمانکاری، سه ارکان اصلی زیر می باشد:
شخص حقیقی یا حقوقی است که اجرای عملیات معینی را به پیمانکار واگذار میکند. کارفرما برای هماهنگی و نظارت بر اجرای عملیات موضوع پیمان، عموما از خدمات مهندسان مشاور بهره می گیرد. جانشینان با نمایندگان قانونی کارفرما در حکم کارفرما محسوب می شوند.
شخص حقیقی یا حقوقی است که مسئولیت کامل اجرای عملیات موضوع پیمان را تا تکمیل نهایی بعهده میگیرد. پیمانکار معمولا به منظور تسهیل در اجرای قسمت یا قسمت هایی خاص از عملیات موضوع پیمان(نظیر لوله کشی، آهنگری و نقاشی) قراردادهایی با اشخاص با پیمانکاران جزء منعقد میکند. در مواردی که برای انجام دادن یک طرح خاص و یا اجرای عملیات طرحهای بزرگ نیاز به همکاری چند شرکت پیمانکاری با تخصصهای مختلف باشد برای افزایش توان مالی و عملیاتی و توزیع خطرات ناشی از اجرای عملیات موضوع پیمان، گروه شرکتهای پیمانکاری از همکاری یا مشارکت یا ادغام چند شرکت پیمانکاری بوجود می آید.
قرارداد: قرارداد، رابطه ای حقوقی بین پیمانکار و کارفرماست که منشاء تعهد و التزام برای طرفین می باشد. کارفرما برای انجام دادن موارد زیر معمولا قراردادهایی را با موسسات مشاوره ای با پیمانکاری منعقد می کند:
موضوع قراردادهای پیمانکاری ممکن است ساختن یک دارایی با دارایی هایی باشد که در مجموع طرح واحدی را تشکیل میدهد.
قراردادهای پیمانکاری در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد میتواند به اشکال مختلفی بین پیمانکار و کارفرما منعقد شود. قراردادهای متداول پیمانکاری به شرح زیر است :
در قرارداد بر اساس واحد بها، پیمانکار تعهد می کند عملیات موضوع پیمان را براساس مبلغ معینی که برای واحد هر کار (مثلا یک متر خاک برداری) پیشنهاد کرده است انجام دهد.
در این نوع قرارداد برای محاسبه ضریب پیمان، مبلغی را که پیمانکار براساس قیمتهای واحد مورد نظر برای مجموع کار محاسبه و پیشنهاد کرده است با برآورد مصوب مقایسه می کنند و اختلاف آن را به عنوان اضافه با تخفیف در نظر می گیرند. با اعمال این درصد تخفیف یا اضافه بر روی برآورد مصوب، هزینه کار قیمتهای واحد قرارداد بدست می آید.
این نوع قراردادها معمولا به یکی از دو شکل زیر تنظیم میشود :
معمولا در طرحهای بزرگ و بلندمدت، طبق ماده خاصی در قرارداد پیش بینی میشود که بهای واحد کار با مبلغ پیمان براساس تغییرات شاخص قیمتها تعدیل شود.
در این نوع قرارداد، مخارج مجاز یا تعیین شده در قرارداد به پیمانکار مسترد میشود و در ازای خدماتی که انجام داده است درصد معینی از مخارج یا حق الزحمه ثابتی را دریافت می کند مانند قراردادهای خدمات مدیریت تهیه طرح و خدمات مشاوره ای تهیه طرح یا خدمات مدیریت کنترل و نظارت و یا پیمانکاری عملیات اجرایی و یا ساخت تجهیزات.
این نوع قرارداد مشابه قرار داد امانی است و طبق آن پیمانکار توافق میکند که در ازای دریافت دستمزد مستقیم با نرخ ساعتی معین و قیمت مواد و مصالح و سایر مخارجی که طبق قرارداد انجام داده است، موضوع عملیات پیمان را انجام دهد. پیمانکار نرخ ساعتی دستمزد را بر اساس بازیافت دستمزد و هزینه های غیر مستقیم و سود مورد انتظار تعیین میکند. در هر یک از قراردادهای یاد شده ممکن است :
در این نوع قرارداد، پیمانکار در برابر دریافت حق الزحمه معمولا مقطوع، مدیریت اجرای طرح را به عهده می گیرد. در قرارداد مدیریت اجرا(یا مدیریت پیمان تامین مصالح، ماشین آلات و تجهیزات و نیروی انسانی مستقیم و سایر نیازهای انجام کار، به استثنای هزینه مدیریت کار (که به عهده پیمانکار عامل مدیریت است) به عهده کارفرما می باشد.
در هریک از قراردادها می توان:
برای شناخت حسابداری پیمانکاری لازم هست تا ویژگی های صنعت پیمانکاری را بشناسیم.برخی از ویژگی های خاصی صنعت پیمانکاری به شرح زیر است:
مراحل اجرای طرحهای بلند مدت پیمانکاری در موسسات بخش عمومی و بخش خصوصی تفاوت ماهوی ندارد و موسسات بخش خصوصی در اجرای عملیات پیمانکاری کمابیش از تشریفات مورد عمل بخش عمومی پیروی می کنند.
طرحهای بلند مدت پیمانکاری معمولا در سه مرحله مطالعات مقدماتی، مطالعات تفصیلی و اجرا و نظارت انجام می شود که هریک از این مراحل شامل اقدامات معینی به شرح زیر است:
۱-۱- تعیین هدف طرح ۱-۲- شناخت اجزای تشکیل دهنده ۱-۳- ورودی و خروجی ها ۱-۴- امکانات فنی و اجرائی طرح ۱-۵-نوع مصالح ساختمانی ۱-۶- ماشین آلات و تجهیزات ۱-۷- نیروی انسانی ۱-۸- سایر امکانات و محدودیت ها ۱-۹- حجم سرمایه گذاری(ریالی و ارزی) و طول مدت اجرای طرح ۱-۱۰- تشخیص و بررسی گزینه های احتمالی ۱-۱۱- توجیه فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی امکان سنجی اولیه)
این مرحله پس از اتمام و تصویب گزارش شناخت طرح اقدامات مربوط به تهیه طرح مقدماتی بوسیله کارفرما آغاز می شود. مطالعات این مرحله شامل : ۲-۱- تحقیقات و بررسیهای لازم برای طراحی ۲-۲-تهیه نقشه های مقدماتی ۲-۳- بررسی مشخصات کلی طرح ۲-۴- انجام مطالعات برای گزینه یابی ۲-۵-انتخاب مناسب ترین گزینه و توجیه پذیری آن
۱-۱- طراحی تفصیلی و اجرائی طرح ۱-۲- بررسی ها ۱-۳- تحقیقات ۱-۴- کاوشهای سطحی و زیر سطحی ۱-۵- نقشه برداریها ۱-۶- طراحی و آزمایش تعیین مشخصات فنی طرح ۱-۷- مقادیر دقیق کار ۱-۸- برنامه زمانی اجرای کار ۱-۹- منابع تهیه مصالح ۱-۱۰- تهیه نقشه های تفصیلی ۱-۱۱- تهیه اسناد و مشخصات اجرائی طرح
۲-۱- شرایط عمومی و خصوصی پیمان ۲-۲- مشخصات فنی عمومی و خصوصی ۲-۳- مقادیر کاروبرآورد هزینه اجرای طرح ۲-۴- استناد بر اساس آخرین فهرست بها
اسناد و مدارک مناقصه بایدبه شکلی تنظیم و فراهم گردد که پیمانکار در صورت تمایل به شرکت در مناقصه، بدون هیچ گونه ابهامی بتواند بر اساس آنها، مبلغ پیشنهادی خود را برای اجرای طرح به سادگی و دقت محاسبه کند.
الف) دعوت از پیمانکاران برای اجرای طرح
ب) فروش یا توزیع اسناد و مدارک مناقصه ج) شرکت در مناقصه د) انتخاب پیمانکار ٢- انعقاد قرارداد پیمانکاری بعد از آنکه پیمانکار از طریق مناقصه عمومی ، مناقصه محدود یا ترک مناقصه انتخاب شد قرارداد پیمانکاری بر اساس قیمت پیشنهادی او تنظیم می گردد و عملیات اجرایی پیمان به ترتیب زیر انجام می گیرد:
۲-موارد مهم مندرج در قرارداد پیمانکاری:
٣-عملیات اجرایی
۴- تنظیم و پرداخت صورت وضعیت ها
۵-تحویل موقت
۶-تحویل قطعی
مراحل و گام های اجرایی مربوط به حسابداری پیمانکاری در این پست تشریح شد و ما نسبتا شناخت خوبی پیدا کردیم.برخی از این رویدادها،نیازمند ثبت و سند حسابداری است و ما باید با این اسناد حسابداری آشنا باشیم.در جلسه بعدی ما با اسناد حسابداری پیمانکاری آشنا خواهیم شد.
آموزش حسابداری پیمانکاری از صفر تا صد-مفاهیم پایه
مثال برای روشهای تعیین سود در حسابداری پیمانکاری
پاسخ 0 0مثال برای روشهای تعیین سود در حسابداری پیمانکاری
پاسخ 0 0