حسابداری دارایی ثابت یک مبحث پراهمیت در حسابداری است و چون دارایی ثابت یکی از اجزای مهم از دارایی های کسب و کارها و بنگاه های اقتصادی هستند، مدیریت و کنترل آنها نیازمند دانش ، تخصص و تجربه کافی برای حسابدارها می باشد و با توجه به اهمیت دارایی های ثابت و حجم بالای گردش آنها ،لازم است تا کتب مربوط به دارائی ها ثابت ،عملیات مربوط به دارایی های ثابت و روش های محاسبه استهلاک آنها دائما مورد مطالعه و توجه قرار گیرد.
دارایی های ثابت یا همان دارایی های غیرجاری ،دارای یک سری رویدادها و عملیات است و بیشتر این رویدادها،دارای سند حسابداری است و بایستی آرتیکل های مربوطه در دفاتر حسابداری ثبت و ضبط گردد.ما در این آموزش که از آموزش های رایگان حسابداری سایت چابک است قصد داریم تا این رویدادها و عملیات مرتبط با دارایی های ثابت و ثبت های حسابداری متناظر باهر عملیات را خدمت شما عزیزان آموزش دهیم.پس با ادامه آموزش با ما همراه باشید.
حسابداری دارایی ثابت از یک سری عملیات و رویداد تشکیل شده است که مهمترین این عملیات ها به شرح زیر می باشند:
بله هر دارایی که وارد یک کسب وکاری می شود ممکن هست یک یا چند رویداد فوق را به خود ببیند و ما به عنوان یک حسابدار می بایستی نسبت به ثبت حسابداری هر کدام،اطلاعات کافی را داشته باشیم.ما در ادامه همین پست به شما خواهیم آموخت،نحوه ثبت های حسابداری این رویدادهای حسابداری به چه صورت می باشد.
خرید دارایی ها یکی از متداولترین کارهایی است که شرکت های و کسب و کارها انجام می دهند و به محض خرید دارایی ثابت، ثبت های حسابداری زیر صادر می گردد:
دارایی های ثابت بدهکار
حساب های پرداختنی بستانکار
ذکر این نکته ضروری است که منظور از حساب "دارایی ثابت" طبقه مرتبط با دارایی ثابت می باشد.بطور مثال اگر کالای خریداری شده جزو طبقه اثاثه اداری است پس باید حساب معین دارایی ثابت-اثاثه اداری بدهکار گردد و یا اینکه اگر جزو طبقه "ابزارآلات" هست باید حساب معین دارایی ثابت-ابزارآلات بدهکار گردد.
همچنین ممکن هست شما با خرید یک دارایی ارزش افزوده هم پرداخت کرده باشید که در این صورت حساب های ارزش افزوده هم به میزان مالیات پرداختی باید بستانکار گردد.
معمولا بعد از اینکه دارایی های ثابت در یک مرکز هزینه استقرار پیدا کرد به آن یک شماره یونیک یا واحد اختصاص می دهند که قابل رهگیری و پیگیری باشد.شماره پلاک های می تواند به روش های زیر تعیین گردند:
پس شما می توانید یک الگو برای پلاک دارایی ها تعیین نموده و از آنها در سازمان کار خود استفاده نمائید.
نقل و انتقال دارایی زمانی اتفاق میفتد که ما بخواهیم یک مال یا دارایی را از یک واحد به واحد دیگر انتقال دهیم.در واقع استفاده کننده دارایی در این عملیات تغییر پیدا می کند.
در نقل و انتقال دارایی واحد استفاده کننده و شخص استفاده کننده تغییر پیدا می کند و برای این نوع عملیات،نیازی به صدور سند حسابداری نیست.
در صورتی که یک مرکزهزینه نیازی به یک دارایی ثابت نداشته باشد،باید از طریق تکمیل فرم اموال بلااستفاده،آن را در اختیار امین اموال یا جمعدار اموال قرار دهد.در این صورت آن دارایی دیگر در صورت دارایی آن واحد نمایش داده نمی شود و اینکه محاسبه استهلاک هم برای آن دسته از دارایی های بلااستفاده شده انجام نخواهد شد.
از لحاظ مالیاتی برابر جدول استهلاکات، در مواردی که مال قابل استهلاک پس از آمادگی برای بهره برداری به هر دلیل برای مدتی مورد استفاده قرار نگیرد، میزان استهلاک آن در مدتی که مورد استفاده قرار نمی گیرد برابر ۳۰% نرخ استهلاک خواهد بود که در جدول استهلاکات(موضوع ماده ۱۴۹ قانون مالیاتهای مستقیم) برای آن دارایی تعیین شده است.
فرض کنید یک دارایی داریم که قیمت تمام شده آن ۱۳۰٫۰۰۰ ریال و استهلاک انباشته آن در تاریخ ۱۳۸۴/۰۱/۰۱ مبلغ ۷۰٫۰۰۰ ریال و نرخ و روش استهلاک ۲۰% نزولی می باشد.دارایی مذکور از تاریخ ۱۳۸۵/۰۶/۰۱ لغایت ۱۳۸۵/۱۲/۲۹ مورد استفاده قرار نگرفته است. مطلوب است استهلاک سال ۱۳۸۵ دارایی فوق.
در ابتدا ارزش دفتری دارایی مورد نظر را در ابتدای سال ۸۵ محاسبه می کنیم که به شرح زیر است:
۶۰٫۰۰۰ = ۷۰٫۰۰۰ – ۱۳۰٫۰۰۰
استهلاک سالانه این دارایی هم به شرح زیر می باشد:
۱۲٫۰۰۰ = ۲۰% * ۶۰٫۰۰۰
چون در سال ۹۵ این دارایی به مدت ۵ ماه مورد استفاده قرار گرفته،استهلاک سالانه این دارایی در این مدت به شرح زیر محاسبه می گردد:
۵٫۰۰۰ = ( ۱۲ ÷ ۵ ) * ۱۲٫۰۰۰
همچنین ۷ ماه از سال ۹۵ هم این دارایی بلااستفاده بوده که محاسبه استهلاک مربوطه به شرح زیر می باشد:
۲٫۱۰۰ = ۳۰% * ۷٫۰۰۰ = ( ۱۲ ÷ ۷ ) * ۱۲٫۰۰۰
در نهایت استهلاک سال ۱۳۸۵ این دارایی عبارت است از عدد : ۷٫۱۰۰ = ۲٫۱۰۰ + ۵٫۰۰۰
با توجه به مطالب گفته شده،دارایی های ثابت بلااستفاده نیز دارای استهلاک بوده ولی نرخ آن دیگه سالانه نبوده و ۳۰% استهلاک سالانه می باشد.
برای دارایی های بلااستفاده شده،نیازی به صدور سند نیست.
دارایی هایی که آکبند و نو هستند و در انبار نگهداری می شوند،نیازی به محاسبه استهلاک نیست.
یکی از رویدادهای بسیار پرکاربرد برای دارایی ثابت فروش دارایی ثابت می باشد.فروش دارایی ثابت به دلیل عدم نیاز آن دارایی یا اسقاط شدن دارایی می تواند باشد.بعضا کسب و کارها به دلیل نیاز شدید به نقدینگی مجبور می شوند دارایی های ثابت خود را بفروش برسانند.بنابراین ما باید بتوانیم به نحو مقتضی اطلاعات مربوط به فروش دارایی را ثبت و ضبط نموده و اسناد مربوطه را در سیستم حسابداری خود صادر نمائیم.
فروش دارایی ثابت دارای سند خسابداری و ثبت های حسابداری مربوطه به شرح زیر می باشد: بانک ** استهلاک انباشته **(تا ابتدای سال جاری) هزینه استهلاک **(مربوط به سال جاری) دارایی ثابت ** سایر درآمدهای غیر عملیاتی ** (در صورتی که مبلغ فروش از ارزش دفتری بیشتر باشد) در صورتی که مبلغ فروش از ارزش دفتری کمتر باشد حساب سایر درآمدهای غیرعملیاتی باید بدهکار گردد.
گاه ممکن است از دست رفتن یا کنار گذاشتن اموال، ماشین الات و تجهیزات اختیاری نباشد یعنی در نتیجه آتش سوزی، سرقت یا سوانح طبیعی (نظیر سیل و زلزله) از بین برود و یا به حکم قانون به دولت و شهرداری ها واگذار گردد.
در حسابداری این گونه رویدادها، باید تمام مبالغ مربوط به دارایی های از دست رفته از اسناد و مدارک حسابداری خارج و مبلغ سود یا زیان شناسایی شود.
برای مثال فرض کنید یکی از ساختمان های شرکت که در مسیر بزرگراه قرار گرفته است در ازای دریافت ۱٫۴۰۰٫۰۰۰ ریال (یک میلیون و چهارصد هزار ریال) به حکم قانون به تملک دولت درآید. در صورتی که بهای تمام شده زمین ۴۰۰٫۰۰۰ ریال و بهای تمام شده ساختمان ۱٫۶۰۰٫۰۰۰ ریال و استهلاک انباشته آن ۱٫۲۰۰٫۰۰۰ ریال باشد، واگذاری دارایی مزبور به ترتیب زیر در دفتر ثبت می گردد:
بانک – بدهکار ۱٫۴۰۰٫۰۰۰
استهلاک انباشته – بدهکار ۱٫۲۰۰٫۰۰۰
زمین – بستانکار ۴۰۰٫۰۰۰
ساختمان – بستانکار ۱٫۶۰۰٫۰۰۰
سود حاصل از واگذاری – بستانکار ۶۰۰٫۰۰۰
نکته) سود یا زیان حاصل از این رویداد غیر عادی و غیر مستمر به عنوان اقلام غیر مترقبه در صورت سود و زیان منعکس می گردد. حال شرایطی را بررسی می کنیم که دارایی ثابت بیمه شده باشد و از بین برود.در این حال ابتدا باید هزینه استهلاک آن را از ابتدای سال مالی جاری تا زمان وقوع حادثه محاسبه کرد و به حساب های مربوط انتقال داد؛ سپس ثبت های لازم را از بابت رویداد ایجاد شده در دفاتر به شرح زیر انجام داد:
مثال: در تاریخ ۳۱شهریور سال ۱۳۹۰ماشین آلات شرکت صدرا در نتیجه سرقت به طور کامل از بین رفت، اطلاعات اضافی زیر در دست است: بهای تمام شده ماشین الات ۱۵۰٫۰۰۰ریال و استهلاک انباشته آن در تاریخ ۳۱شهریور سال ۹۰، ۴۵٫۰۰۰ریال می باشد، همچنین شرکت صدرا بابت جبران خسارت وارده به ماشین آلات مبلغ ۹۰٫۰۰۰ ریال از شرکت بیمه دریافت کرد.
حال باید ابتدا ثبت کنار گذاری دارایی ثابت را در دفاتر بزنید و هنگامی که مبلغ خسارت قطعی شد و از شرکت بیمه دریافت شد، سود یا زیان را شناسایی می کنیم. لازم به ذکر است که به اندازه مبلغ ارزش دفتری باید حساب های دریافتنی از بیمه را بدهکار کرد.
حساب های دریافتنی – بیمه ۱۰۵٫۰۰۰
استهلاک انباشته دارایی ۴۵٫۰۰۰
ماشین آلات ۱۵۰٫۰۰۰
هنگامی که مبلغ خسارت از بیمه دریافت شد ثبت زیر زده می شود:
بانک ۹۰٫۰۰۰
زیان ناشی از سرقت دارایی ۱۵٫۰۰۰
حساب های دریافتنی – بیمه ۱۰۵٫۰۰۰
اگر دارایی بیمه شده نباشد هنگام وقوع حادثه مبلغ ارزش دفتری دارایی را به عنوان زیان ناشی از حادثه بدهکار میکنیم.
خوب دوستان با توجه به زیاد شدن مبحث آموزش این پست،ادامه این آموزش را موکول می کنیم به جلسه بعد.امیدوار هستیم که این آموزش مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته و بتوانید از آن در کارهای رزومره خود استفاده نمائید.
شرایط بازنشستگی زنان در مشاغل مختلف
اقلام مشمول بیمه و مالیات را بهتر بشناسیم
استاندارد حسابداری شماره ۲ :صورت جریان وجوه نقد(نسخه قدیم)
اعلام زمان ثبت نام آزمون کارشناس رسمی دادگستری سال ۹۵
استانداردحسابداری شماره ۶ - گزارش عملکرد مالی
