آموزش ثبت های حسابداری مربوط به عملیات چک های دریافتنی و چک

هر بنگاه اقتصادی در ایران به جهت مدیریت نقدینگی خود، نیاز به استفاده از اسناد تجاری همانند چک و سفته دارد و عدم استفاده از این اسناد تجاری می تواند سبب کاهش مراودات تجاری بنگاه اقتصادی و به کاهش فروش کالا و خدمات گردد.در صورتی که شما کالا و خدمات خود را صرفا بصورت نقدی بفروش برسانید،خرید از شما برای مشتریان تان جذابیت کمتری به نسبت زمانی دارد که کالاهای خود را در قبال دریافت اسناد تجاری می فروشید و همین سیاست گذاری فروش می تواند تاثیر بسزایی در افزایش سهم فروش بنگاه اقتصادی شما از بازار داشته باشد.از این رو اغلب بنگاه های اقتصادی برای اینکه سهم بازار خود را به رقبا ندهند فروش بصورت دریافت اسنادتجاری را در دستور کار خود قرار می دهند و با در نظرگرفتن یک سری مشوقات،تلاش در فروش کالا و خدمات بصورت نقدی می کنند.حال که بنگاه های اقتصادی چاره ای جز دریافت اسناد تجاری ندارند،ما حسابدارها باید به مباحث حسابداری اسنادتجاری و نحوه ثبت و ضبط آنها در دفاترمالی آشنا باشیم.

در این پست از مرکز آموزش رایگان حسابداری سایت چابک ما قصد داریم ثبت های حسابداری مرتبط با عملیات چک های دریافتنی و پرداختنی را بطور کامل به شما کاربران گرامی آموزش دهیم.پس با ادامه این آموزش با ما همراه باشید.

ثبت های حسابداری چک های دریافتنی با مثال

اسناد دریافتنی در قبال فروش کالا و خدمات از مشتریان دریافت می شوند و مشتری با صدور چک یا سفته دریافتنی به عوض پرداخت نقدی،تعهد می کند مبلغ صورتحساب فروش کالا و خدمات خود را در آینده پرداخت نماید.

اسناد دریافتنی به دو گونه هستند:

1. کوتاه مدت
2. بلندمدت

در صورتی که تاریخ سررسید اسناد دریافتنی،کمتر از یکسال باید به آن کوتاه مدت اطلاق شده و در صورتی که تاریخ سررسید آن بیشتر از یکسال باشد بلندمدت.عزیزان توجه داشته باشند که در بازار امروزی،اسناد دریافتنی کمتر از یکماه تقریبا بروز محسوب شده و به نوعی جزو فروش های نقدی بحساب می آیند.

اسناد تجاری کوتاه مدت مربوط به فروش کالا و خدمات،تحت سرفصل اسناددریافتنی کوتاه مدت و اسنادتجاری بلندمدت مربوط به فروش کالا و خدمات،تحت سرفصل اسناددریافتنی بلندمدت ثبت و نگهداری می شوند.

مثال(۱):فرض کنید شرکت الفا در تاریخ ۹۷/۰۹/۰۱ تعداد ۵ عدد از محصول خود را به شرکت بیستون شیراز به ارزش ۱۵میلیون ریال فروخته است و مبلغ کالای فروش رفته را به صورت ۵۰درصد نقد و ۵۰درصد چکی ۳ماهه از مشتری دریافت نموده است.چک دریافتی از مشتری در تاریخ سررسید به حساب بانکی شرکت واگذار شده و وصول شده است.مطلوبست ثبت اسناد حسابداری مربوطه در دفاتر حسابداری شرکت.

این نحوه فروش برای بسیاری از بنگاه های اقتصادی روی خواهد داد و ما حسابدارها با این مدل فروش بسیار روبرو خواهیم شد.در این مثال،۵ رویداد حسابداری اتفاق افتاده است که به شرح زیر می باشد:

1. فروش کالا
2. تحویل کالا به مشتری
3. دریافت وجه صورتحساب فروش کالا
4. واگذاری چک به بانک
5. وصول شدن چک

در ضمن چون چک یک سند تجاری است و مدت سررسید آن  ۳ماهه است،باید آن را جزو اسنادتجاری کوتاه مدت در نظر بگیریم.حال نسبت به تشخیص حسابها و ثبت در دفاتر حسابداری شرکت اقدام می نمائیم:

سند حسابداری فروش کالا

ثبت های حسابداری فروش مربوط به مثال فوق به شرح زیر می باشد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۰۹/۰۱	حسابهای دریافتنی	۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۰۹/۰۱	فروش		۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰

با توجه به اینکه کالای فروش  رفته به مشتری تحویل گردیده است ثبت های حسابداری زیر هم باید صادر گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۰۹/۰۱	بهای تمام شده کالای فروش رفته	قیمت تمام شده
۲	۹۷/۰۹/۰۱	موجودی محصول		قیمت تمام شده

سندحسابداری تسویه صورتحساب فروش کالا

 ما در قسمت قبلی با ثبت های حسابداری مربوط به فروش کالا و تحویل کالا به مشتری آشنا شدیم و در این بخش چون مبلغ مربوط به صورتحساب فروش کالا توسط مشتری تسویه گردیده است می خواهیم ثبت های مربوط به دریافتی وجه فروش کالا را صادر نمائیم که به شرح زیر می باشد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۰۹/۰۱	چک های دریافتنی نزد صندوق	۷٫۵۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۰۹/۰۱	موجودی بانک های ریالی	۷٫۵۰۰٫۰۰۰
۳	۹۷/۰۹/۰۱	حسابهای دریافتنی		۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰

سند حسابداری واگذاری اسناددریافتنی به بانک

در مثال ذکر شده است که چک دریافتی از مشتری در تاریخ سررسید به حساب بانکی شرکت واگذار گردیده،بنابراین ثبت های حسابدرای زیر در دفاتر حسابداری باید ثبت گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۱۲/۰۱	اسناد در جریان وصول	۷٫۵۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۱۲/۰۱	چک های دریافتنی نزد صندوق		۷٫۵۰۰٫۰۰۰

سند حسابداری وصول اسناد دریافتنی واگذارشده به بانک

خوب وقتی ما چکی را به بانک واگذار می کنیم دو حالت برای آن وجود دارد.

• اول اینکه چک واگذار شده توسط صادر کننده چک،تامین موجودی شده و چک به اصطلاح وصول می گردد که در این صورت ثبت های حسابداری زیر باید صادر گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۱۲/۰۱	موجودی بانک های ریالی	۷٫۵۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۱۲/۰۱	اسناد در جریان وصول		۷٫۵۰۰٫۰۰۰

• دوم اینکه چک واگذار شده به بانک به هر دلیل وصول نمی گردد و  به اصطلاح واخواست می شود که در این صورت ثبت های حسابداری زیر باید صادر گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۱۲/۰۱	اسنادواخواست شده	۷٫۵۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۱۲/۰۱	اسناد در جریان وصول		۷٫۵۰۰٫۰۰۰

در مثال فوق چک صادر شده،وصول شده است و ما باید سند حسابداری اول را صادر نمائیم.

خوب عزیزان ما تمامی رویدادهای قابل پیش بینی برای اسناددریافتنی را با این مثال خدمت شما عزیزان آموزش دادیم.این رویداد برای اسناددریافتنی تجاری  غیرتجاری مصداق دارد و تفاوتی نمی کند.

حال که با اسناددریافتنی و ثبت های حسابداری آن آشنا شدیم نوبت می رسد به اسنادپرداختنی و رویه روال های حسابداری مربوط به آن.

ثبت های حسابداری چک های پرداختنی با مثال

طرف مقابل اسناد دریافتنی،اسنادپرداختنی است و ما زمانی از اسنادپرداختنی استفاده می نمائیم که کالا یا خدماتی را در ازای پرداخت اسنادتجاری، خریداری کرده باشیم.

در این صورت باید اسنادتجاری پرداختنی خود را کنترل نموده و در موعد مقرر یا سررسید نسبت به تامین موجودی آنها اقدام نمائیم.در غیر این صورت مشکلات عدیده ای برای کسب و کار و اعتبار حساب بانکی ما ایجاد خواهد شد.در ادامه با یک مثال ثبت های حسابداری مربوط به چک های پرداختنی را خدمت شما عزیزان آموزش خواهم داد.

مثال(۲):شرکت پارسیان در تاریخ ۹۷/۰۹/۰۵ یک دستگاه پرینتر لیزری از شرکت HP ایران به قیمت ۳۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال خریداری نموده است و وجه آن را  بصورت ۶۰ درصد نقد و مابقی ثمن معامله را با یک فقره چک دوماهه پرداخت نموده و کل مبلغ معامله را تسویه نموده است.شرکت HP ایران کالای مورد نظر را در تاریخ ۹۷/۰۹/۱۰ برای شرکت پارسیان ارسال نموده است.همچنین وجه چک پرداختی توسط شرکت پارسیان، در تاریخ سررسید دریافت گردیده است.مطلوبست ثبت حسابداری عملیات فوق در دفاتر حسابداری.

در مثال فوق چندین رویداد حسابداری اتفاق افتاده است که جزئیات آنها به شرح زیر می باشد:

1. خرید کالا از شرکت HPایران
2. تحویل کالا به شرکت پارسیان
3. پرداخت ثمن معامله به فروشنده
4. وصول چک پرداخت شده توسط فروشنده

سند حسابداری خرید کالا

اولین رویداد حسابداری که در مثال شماره ۲ اتفاق افتاده است خرید کالا می باشد.وقتی ما کالایی را خریداری و دریافت می داریم،ثبت های حسابداری زیر صادر می گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۰۹/۰۵	دارایی ثابت-اثاثه اداری	۳۵٫۰۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۰۹/۰۵	حسابهای پرداختنی		۳۵٫۰۰۰٫۰۰۰

نکته)سند حسابداری فوق زمانی صادر می گردد که کالای فوق به رویت انباردار و یا امین اموال شرکت رسیده باشد.

سند حسابداری چک های پرداختنی

رویداد سوم مربوط به پرداخت ثمن معامله و تسویه حساب با فروشنده می باشد.ثبت های حسابداری مربوطه به شرح زیر باید دفاترحسابداری شرکت پارسیان به شرح زیر صادر گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۰۹/۰۵	حسابهای پرداختنی	۳۵٫۰۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۰۹/۰۵	اسناد پرداختنی		۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰
۳	۹۷/۰۹/۰۵	موجودی بانک های ریالی		۲۱٫۰۰۰٫۰۰۰

وصول چک پرداختنی توسط فروشنده

رویدادحسابداری بعدی مربوط به وصول چک پرداختنی می باشد که توسط فروشنده در سررسید تعیین شده دریافت شده است.ثبت رویداد حسابداری فوق به شرح زیر در دفاتر حسابداری شرکت پارسیان صادر می گردد:

ردیف	تاریخ سند	شرح سند	بدهکار	بستانکار
۱	۹۷/۱۱/۰۵	اسنادپرداختنی	۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰
۲	۹۷/۱۱/۰۵	موجودی بانک های ریالی		۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰

با ثبت حسابداری فوق،ما تمامی رویدادهای مربوط به چک های پرداختنی را شناسایی و در دفاتر حسابداری ثبت نمودیم.

ثبت های حسابداری که در این جلسه آموزشی به شما کاربران گرامی آموزش دادیم بخش بزرگی از فعالیت های واحدهای حسابداری است و پیشنهاد می کنیم در صورتی که به این ثبت ها تسلط ندارید،مطالب بیان شده در این آموزش را چندین بار مطالعه و یادداشت نمائید.همچنین فایل PDF این آموزش جهت دانلود شما کاربران گرامی تهیه شده و از لینک زیر قابل دریافت می باشد.

درآخر امیدوار هستیم این آموزش مورد استفاده شما کاربران قرار بگیرد و خوشحال خواهیم شد ما را از نظرات باارزش خود بهره مند سازید.همچنین با امتیاز دهی به این مطلب ما را از کیفیت این پست آموزشی آگاه سازید.