حسابداری مالیات بر ارزش افزوده و ثبت های حسابداری مربوط به دریافت و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده یک مبحث مهم در حسابداری است و بعد از تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرایی شدن آن،حسابداری مالیات بر ارزش افزوده و نحوه ثبت اطلاعات مربوط به صورتحسابهای دارای ارزش افزوده و اسناد حسابداری آنها و همچنین تهیه و ارائه گزارشات مربوط به مالیات ارزش افزوده از وظایف حسابداران گردید.لذا مطالعه دقیق قانون مالیات بر ارزش افزوده و بخشنامه های صادره و همچنین تمرین نکات برجسته آن می تواند برای تسلط بر مفاهیم قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرا نمودن آن در حسابداری مقید باشد.
ارزش افزوده عبارت است از ما به تفاوت ستانده و داده.به عبارت ساده تر ارزش افزوده عبارت است از فروش منهای خرید:
ارزش افزوده=ستانده - داده
یا
ارزش افزوده=فروش - خرید
با یک مثال،ارزش افزوده را بررسی می کنیم:
یک کارگاه کفاشی را در نظر بگیرید که اقدام به تولید کفش می کند.این کارگاه برای تولید یک جفت کفش احتیاج به مواد اولیه به شرح زیر دارد که هر کدام را به قیمت هایی که در فهرست زیر آمده است،خریداری می نماید:
۱-چرم رویه: ۳۵٫۰۰۰ریال
۲-کفی کفش: ۲۵٫۰۰۰ ریال
۳-میخ کفاشی: ۱٫۰۰۰ ریال
۴-چسب کفاشی: ۸۰۰ ریال
۵-نخ کفاشی: ۵۰۰ ریال
با اطلاعات فوق،مجموع خرید این کارگاه کفاشی برای تولید یک جفت کفش ۶۲٫۳۰۰ ریال می باشد.بعد از انجام یک سری اقدامات بر روی مواد اولیه خریداری شده،یک جفت کفش تولید می گردد:
تولید کننده کفش،یک جفت کفش را به قیمت ۱۲۰٫۰۰۰ریال می فروشد:
با توجه به تعریف فوق ،ارزش افزوده ایجاد شده توسط تولید کننده کفش عبارت خواهد بود از:
ارزش افزوده=خرید - فروش
۱۲۰٫۰۰۰-۶۲٫۳۰۰=۵۷٫۷۰۰ ریال
فرآیند مذکور را در تصویر زیر می توانید مشاهده نمائید:
خوب تا اینجا با مفهوم ارزش افزوده آشنا شدیم.حالا ببینیم مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
بر مبنای تعریف فوق از ارزش افزوده،نوعی مالیات بر مصرف تعریف شده که هم اکنون در بیش از ۱۴۰ کشور جهان تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده به اجرا درآمده است.کشورهای آلمان و فرانسه از اولین اجراکنندگان این نوع مالیات بوده ودر کشورهای عضو اتحادیه اروپا،همه این مالیات را پذیرفته و به اجرا گذاشته اند.در ایران این نوع مالیات وجود نداشته و این بدین معنا نیست که ایرانی ها تمامی مایحتاج خود را بدون پرداخت انواع مالیات های غیرمستقیم دریافت می کرده اند.برعکس مصرف کنندگان ایرانی برای خرید فرآورده هایی چون نفت،نوشابه،سیگار،خاویار،الکل طبی و صنعتی،اتومبیل،تلفن،نوار ضبط صوت و تصویر،فولاد و سیمان و برای خرید خدماتی مانند ارتباط تلفنی،شماره گذاری موقت نقل و انتقال خودرو بطور غیرمستقیم،مالیات بر مصرف پرداخت می کرده اند.
مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات بر فروش کالا و خدمات چند مرحله ای است،که در طی مراحل زنجیره واردات/تولید/توزیع و مصرف با نرخ مالیاتی ثابت(غیرتصاعدی) اعمال می گردد ولی نهایتا مصرف کنندگان نهایی ،تنها پرداخت کننده واقعی آن می باشند.مبنای محاسبه این مالیات بهای کالا و خدماتی است که یا در داخل تولید می شوند و یا به کشور وارد می گردند و فروشندگان یا ارائه دهندگان خدمات برای آنها صورتحساب صادر می نمایند.در این حالت هر یک از ازائه کنندگان کالا و خدمات که به اصطلاح مودیان مالیاتی تلقی می شوند،موظف به نگهداری دفاتر حسابداری و در هنگام خرید و فروش مکلف به تهیه و صدور صورتحساب می باشند.
در صورتحساب های صادر شده توسط مودیان مالیاتی،مشخصات طرفین معامله،مشخصات کامل کالا،همراه با قیمت و مالیات آن در ستون های مربوطه،در چند نسخه صادر گردد.
در این نوع مالیات،فعال اقتصادی خود نباید مالیاتی پرداخت نماید و تمامی مالیات متعلق را می بایستی مصرف کننده نهایی پرداخت نماید. فعالان اقتصادی باید مالیات پرداختی بابت خرید مواداولیه و غیره را از وجوه مالیات دریافتی از خریداران کالاها و دریافت کنندگان خدمات خود کسر و ما به تفاوت آنرا به حساب خزانه واریز نمایند.
تاریخ تعلق مالیات بر ارزش افزوده به شرح زیر می باشد:
کالاهای زیر از مالیات بر ارزش افزوده معاف می باشد:
در تدوین قانون و در عمل،به لحاظ ارائه نگرش مطلوب اجرائی،چگونه محاسبه و اجرای مالیات بر ارزش افزوده بر اساس استانداردهای حسابداری و با تکیه بر روش صورتحساب (روش تفریقی غیرمستقیم) ارائه می گردد.در عمل هر مودی مالیاتی کافی است مراحل زیر را انجام دهد:
در پایان هر دوره مالیاتی،مالیات بر ارزش افزوده(دوره های سه ماهه):ما به تفاوت مبلغ مالیات بر ارزش افزوده دریافتی در زمان انجام فروش ها با مبلغ مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در زمان خرید محصولات را به سازمان امور مالیاتی می پردازد.به این ترتیب کل مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در زمان انجام خریدها به مودی بازگردانده می شود و حتی اگر مالیات بر ارزش افزوده پرداختی بابت خریدهای مودی بیشتر از دریافتی بابت فروش باشد،مودی می تواند درخواست استرداد اضافه پرداختی مالیات بر ارزش افزوده را از سازمان امور مالیاتی نماید.
دوستان عزیز در اینجا به پایان بخش اول از آموزش حسابداری مالیات بر ارزش افزوده رسیدیم.دراین پست تلاش کردیم نکات مهم مربوط به مالیات ارزش افزوده را خدمت شما آموزش دهیم.در جلسات بعدی نکات دیگری از مالیات بر ارزش افزوده را خدمت شما عزیزان آموزش خواهیم داد.
آیین نامه جدید تحریر دفاتر بر اساس قانون جدید مالیاتهای مستقیم
تعدیل نرخ مالیات بر ارث در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم
قانون مالیات بر ارزش افزوده
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد(مبانی و مقدماتی)
دانلود فرم اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
