موجودی کالا

شناسایی موجودی کالا و اصول روش های نگهداری و کنترل موجودی کالا

  موجودی کالا عبارت از مقدار کالایی است که در یک تجارتخانه یا فروشگاه یا موسسات دیگر موجود و برای فروش آماده است . 

در این روش که برای خرید کالا و فروش آن حسابهای جداگانه نگهداری میشود بجای استفاده از روش محاسبه دائمی موجودی کالا ، از روش محاسبه ادواری موجودی کالا استفاده می شود و موجودی کالا هنگام تهیه صورت حسابها معمولا در پایان دوره مالی و یا در مواقع رسیدگی به حسابها تعیین ارزش می شود . تعیین ارزش موجودی کالا در پایان دوره مالی از نظر محاسبه سودناویژه دوره مذکور حائز اهمیت است .

قیمت تمام شده کالای فروش رفته - فروش خالص = سود ناویژه دوره مالی 

بطور کلی دو روش برای محاسبه موجودی کالا مورد استفاده قرار می گیرد: √ روش محاسبه دائمی            √ روش محاسبه ادواری 

 روش دائمی (نقش کارت انبار-قبض انبار و حواله انبار)

در این روش حسابی به نام موجودی کالا در دفاتر افتتاح می گرددو کلیه خریدهای کالا در بدهکار حساب موجودی کالا به ثبت می رسند. یعنی خرید کالا ، یا کالای وارد شده به انبار در بدهکار حساب موجودی کالا و فروش کالا یا کالای خارج شده از انبار ، در بستانکار حساب موجودی کالا ثبت می شود.مانده حساب در هر زمان حاکی از موجودی کالا در آن تاریخ می باشد.

این روش برای موسساتی که ، تعداد کالای مورد معامله آنها کم ، ولی دارای ارزش زیاد می باشند (مانند موسسات خرید و فروش اتومبیل) مناسب است ، اما در مورد موسساتی که حجم خرید و فروش آنها بسیار زیاد است (مانند سوپرمارکتها) قابل استفاده نمی باشند . در روش محاسبه دائمی موجودی کالا ، مقدار موجودی کالا دائما و به ترتیبی که انواع کالا وارد انبار یا از آن خارج می شود در دفاتر حسابداری محاسبه و تعیین می گردد.

 روش ادواری (انبارگردانی و زمان های انجام آن)

در این روش کلیه خریدهای کالا ، در حسابی به نام خرید ثبت می گردد. همچنین حسابهای جداگانه ای برای هزینه های مستقیم خرید ، برگشت از خرید و تخفیفات نقدی خرید نگهداری می شود.محاسبه ادواری موجودی کالا در همه موسسات حتی در سازمانهایی که روش دائمی موجودی کالا را به کار میبندند ضروریست .زیرا استفاده از روش محاسبه ادواری موجودی کالا بهترین راه کنترل صحت عملیات مربوط به موجودی کالا می باشد .استفاده از این روش مقرون به صرفه است و آسان تر از روش محاسبه دائمی موجودی کالا قابل اجرا است.تنها عیب این روش در آن است که موجودی کالا دائما تحت کنترل قرار نمی گیرد و اگر کالاهای موجود در انبار از اشیاء کوچک و گرانبها تشکیل یافته باشد احتمال سوء استفاده در اموال بسیار است .به هرحال استفاده از این روش در غالب موسسات از جمله در فروشگاهها و خرده فروشی ها و مغازه ها و نظایر آنها ، تنها از طریق ممکن و متداول می باشد.

    ادامه دارد ....